In epidemiologisch onderzoek zijn we vaak geïnteresseerd in de relatie tussen een determinant, zoals een interventie of een risicofactor, en een gezondheidsuitkomst. Soms blijft echter onduidelijk hoe een determinant of hoe de interventie een gezondheidsuitkomst beïnvloedt. De factoren die kunnen verklaren waarom er een relatie is tussen een determinant en een gezondheidsuitkomst worden mediatoren genoemd. Mediatoren liggen in het causale pad van een determinant naar een gezondheidsuitkomst. Dit betekent dat de determinant de mediator beïnvloedt, en dat deze mediator vervolgens de gezondheidsuitkomst beïnvloedt. Met behulp van mediatie analyse kan men onderzoeken in welke mate de relatie tussen een determinant en een gezondheidsuitkomst kan worden verklaard door een mediator. Zo kan met mediatie analyse bijvoorbeeld onderzocht worden of lichamelijke activiteit een mediator is van het effect van een gewichtsverlagende interventie op BMI. In deze cursus behandelen we verschillende (geavanceerde) methoden om directe en indirecte effecten te berekenen.
De cursus Mediatie analyse is een 4-daagse cursus en bestaat uit hoorcolleges en computerpractica.
Als bij een cursus [vol] staat, kunt u zich wel aanmelden, maar wordt u op een wachtlijst geplaatst. Zodra er een plek vrijkomt nemen we contact met u op. Op dat moment kunt u nog besluiten of u wilt deelnemen aan de cursus.
In epidemiologisch onderzoek zijn we vaak geïnteresseerd in de relatie tussen een determinant, zoals een interventie of een risicofactor, en een gezondheidsuitkomst. Soms blijft echter onduidelijk hoe een determinant of hoe de interventie een gezondheidsuitkomst beïnvloedt. De factoren die kunnen verklaren waarom er een relatie is tussen een determinant en een gezondheidsuitkomst worden mediatoren genoemd. Mediatoren liggen in het causale pad van een determinant naar een gezondheidsuitkomst. Dit betekent dat de determinant de mediator beïnvloedt, en dat deze mediator vervolgens de gezondheidsuitkomst beïnvloedt. Met behulp van mediatie analyse kan men onderzoeken in welke mate de relatie tussen een determinant en een gezondheidsuitkomst kan worden verklaard door een mediator. Zo kan met mediatie analyse bijvoorbeeld onderzocht worden of lichamelijke activiteit een mediator is van het effect van een gewichtsverlagende interventie op BMI.
In deze vierdaagse cursus over mediatie analyse wordt aandacht besteedt aan de theoretische achtergrond van mediatie analyse, de analyse van verschillende soorten mediatiemodellen en de interpretatie van de resultaten van mediatie analyse. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen traditionele mediatie en causale mediatie. De cursus bestaat uit hoorcolleges (in de ochtend) en computerpractica (in de middag). Tijdens de hoorcolleges wordt de toepassing van mediatie analyse geïllustreerd aan de hand van voorbeelden uit de epidemiologische praktijk. Tijdens de computerpractica gaan de cursisten met behulp van het computerprogramma Stata of R aan de slag met het toepassen van mediatie analyse op data uit praktijkvoorbeelden.
De volgende onderwerpen komen aan bod:-Achtergrond van mediatie analyse-Traditionele en causale mediatie analyse-Mediatie modellen met continue variabelen-Mediatie modellen met dichotome uitkomsten-Mediatie modellen met dichotome mediatoren-Confounding en effectmodificatie in mediatiemodellen-Multipele mediator modellen-Longitudinale mediatie modellen-Powercalculaties voor mediatiemodellen
De cursus bestaat uit vier cursusdagen. De ochtenden bestaan uit hoorcolleges en de middagen uit computerpractica.
Dag 1
Dag 2
Dag 3
Dag 4
Aan het einde van de cursus kan de cursist:
De cursus is bestemd voor personen die betrokken zijn bij, of zich voorbereiden op het uitvoeren van een mediatie analyse.
Voor het volgen van deze cursus is vereist dat de cursus ‘Regressietechnieken’ (V30) is gevolgd en dat men de programma’s STATA of R beheerst. Indien u de cursus ‘Regressietechnieken’ niet heeft gevolgd maar wel van mening bent dat u over deze kennis beschikt op grond van andere cursussen/opleiding/ervaring, dan dient u een schriftelijke motivatie direct bij uw aanmelding mee te sturen. De cursuscoördinator beoordeelt op grond hiervan of u aan de cursus kan deelnemen.
Het lesmateriaal (o.a. presentaties, opdrachten en antwoordsleutels) voor deze cursus is beschikbaar op Canvas, onze digitale leeromgeving. De documenten blijven minimaal één jaar beschikbaar op Canvas.
Het meenemen van een laptop naar de cursus is noodzakelijk om het lesmateriaal in te zien en om aan de computerpractica te kunnen deelnemen.
U heeft de volgende software nodig op uw laptop nodig voor het volgen van de computerpractica:
1. R en R Studio: deze software kunt u downloaden via https://cran.r-project.org/.
of
2. STATA– Indien u geen STATA heeft, kunt u het mogelijk via uw werkgever regelen:– Werknemers van Amsterdam UMC kunnen STATA aanvragen via het ICT Serviceportaal. Typ STATA in via de zoekfunctie, vervolgens kunt u een aanvraag indienen.– Als u elders werkt, kunt u bij uw werkgever navraag doen of zij STATA beschikbaar stellen. Soms is het ook mogelijk om het programma met korting aan te schaffen via Surfspot. Voor STATA zijn helaas geen proefversies beschikbaar.
Literatuur volgt via Canvas
Deelnemers die deze cursus volgen als onderdeel van de Masteropleiding Epidemiologie ronden de cursus altijd af met een tentamen.
Deelnemers die deze cursus als een afzonderlijke cursus volgen kunnen facultatief de cursus afsluiten met een tentamen. De kosten bedragen in dit geval €160,- per tentamen of hertentamen.
Alleen wanneer de cursus met een voldoende resultaat bij het tentamen wordt afgerond worden de studiepunten (EC’s)toegekend en een tentamenverklaring uitgereikt.
Het tentamen bestaat uit een schriftelijk tentamen (weging 50%) en een computertentamen (weging 50%). Beide tentamens dienen met minimaal een 5,5 afgesloten te worden.
Een verklaring van deelname wordt aan iedereen uitgereikt die minimaal 80% aanwezig is geweest. Op de verklaring van deelname worden alleen contacturen vermeld.
Voor deelname aan het tentamen moet zich men altijd aanmelden. Zie voor informatie en aanmelding: Tentamens
Deze cursus is geaccrediteerd voor:
De cursus ‘Mediatie Analyse (K82) is geaccrediteerd voor 20 uren.
Om in aanmerking te komen voor de accreditatie-uren van deze cursus dient u de gehele cursus aanwezig te zijn geweest.
N.B. Met ingang van 1-1-2020 kan aan een arts die deelneemt aan verschillende cursussen van EpidM, maximaal 40 uren/punten per jaar worden toegekend.Deze nieuwe regeling is door het AccreditatieOverleg van de KNMG op 16 oktober 2019 bepaald. Voor meer informatie verwijzen wij naar de KNMG: https://www.knmg.nl/opleiding-herregistratie-carriere/aban.htm
Epidemiologie en Data Science, Amsterdam UMC
