In epidemiologisch onderzoek is men meestal geïnteresseerd in de relatie tussen een determinant, zoals een interventie of een risicofactor, en een gezondheidsuitkomst. Vaak blijft echter onduidelijk hoe een determinant of hoe de interventie een gezondheidsuitkomst beïnvloedt. De factoren die verantwoordelijk zijn voor de totstandkoming van de relatie tussen een determinant en een gezondheidsuitkomst worden mediatoren genoemd. Mediatoren liggen in het causale pad van een determinant naar een gezondheidsuitkomst. Dit betekent dat de determinant de mediator beïnvloedt, en dat deze mediator vervolgens de gezondheidsuitkomst beïnvloedt. Met behulp van mediatie analyse kan men onderzoeken in welke mate bepaalde mediatoren verantwoordelijk zijn voor de totstandkoming van de relatie tussen een determinant en een gezondheidsuitkomst.
De cursus Mediatie analyse is een 4-daagse cursus en bestaat uit hoorcolleges en computerpractica. De cursus wordt dit jaar (2023) ONLINE georganiseerd. De hoorcolleges zijn vooraf opgenomen en kunnen op een zelf gekozen tijdstip via Canvas gevolgd worden. Elke middag (13.30 – 16.30 uur) begint met een vragenuurtje over de online colleges van die dag. Daarna gaat u met het computerpracticum aan de slag. De begeleiding van het computerpracticum vindt via Zoom plaats.
Als bij een cursus [vol] staat, kunt u zich wel aanmelden, maar wordt u op een wachtlijst geplaatst. Zodra er een plek vrijkomt nemen we contact met u op. Op dat moment kunt u nog besluiten of u wilt deelnemen aan de cursus.
In epidemiologisch onderzoek is men meestal geïnteresseerd in de relatie tussen een determinant, zoals een interventie of een risicofactor, en een gezondheidsuitkomst. Vaak blijft echter onduidelijk hoe een determinant of hoe de interventie een gezondheidsuitkomst beïnvloedt. De factoren die verantwoordelijk zijn voor de totstandkoming van de relatie tussen een determinant en een gezondheidsuitkomst worden mediatoren genoemd. Mediatoren liggen in het causale pad van een determinant naar een gezondheidsuitkomst. Dit betekent dat de determinant de mediator beïnvloedt, en dat deze mediator vervolgens de gezondheidsuitkomst beïnvloedt. Met behulp van mediatie analyse kan men onderzoeken in welke mate bepaalde mediatoren verantwoordelijk zijn voor de totstandkoming van de relatie tussen een determinant en een gezondheidsuitkomst. Zo kan met mediatie analyse bijvoorbeeld onderzocht worden of lichamelijke activiteit een mediator is van het effect van een interventie gericht op gewichtsverlies op BMI.
In deze 4-daagse cursus over mediatie analyse wordt aandacht besteedt aan de theoretische achtergrond van mediatie analyse, de analyse van verschillende soorten mediatie modellen en de interpretatie van de resultaten van mediatie analyse. De cursus bestaat uit hoorcolleges en computerpractica. Tijdens de hoorcolleges wordt de toepassing van mediatie analyse geïllustreerd aan de hand van voorbeelden uit de epidemiologische praktijk. Tijdens de computerpractica gaan de cursisten met behulp van het computerprogramma Stata aan de slag met het toepassen van mediatie analyse op data uit praktijkvoorbeelden. Indien gewenst is het ook mogelijk om eigen data te analyseren.
De volgende onderwerpen komen aan bod:– Basisprincipes van mediatie analyse– Mediatie modellen met continue variabelen– Mediatie modellen met dichotome variabelen.
Mediatie modellen met een time-to-event uitkomstvariabele– Confounding in mediatie modellen– Effectmodificatie in mediatie modellen– Multipele mediator modellen– Longitudinale mediatie modellen
Dag 1
Dag 2
Dag 3
Dag 4
De cursus is bestemd voor personen die betrokken zijn bij, of zich voorbereiden op het uitvoeren van een mediatie analyse.
Voor het volgen van deze cursus is vereist dat u de cursus Regressietechnieken (V30) heeft gevolgd of op een andere manier vergelijkbare kennis heeft opgedaan. Indien u de cursus Regressietechnieken (V30) niet gevolgd heeft, dan graag op het aanmeldingsformulier in het vakje voor opmerkingen vermelden over welke voorkennis u beschikt en hoe u deze hebt verkregen. De cursuscoördinator beslist dan of u toegelaten kan worden tot de cursus.
Het lesmateriaal (o.a. presentaties, opdrachten en antwoordsleutels) voor deze cursus is beschikbaar op Canvas, onze digitale leeromgeving. De documenten blijven minimaal één jaar beschikbaar op Canvas.
Het meenemen van een laptop naar de cursus is dus noodzakelijk om het lesmateriaal in te zien.
U heeft de volgende software nodig op uw laptop nodig voor het volgen van de computerpractica:
1. R en R Studio: deze software kunt u downloaden via https://cran.r-project.org/.
of
2. STATA– Indien u geen STATA heeft, kunt u het mogelijk via uw werkgever regelen:– Werknemers van Amsterdam UMC kunnen STATA aanvragen via het ICT Serviceportaal. Typ STATA in via de zoekfunctie, vervolgens kunt u een aanvraag indienen.– Als u elders werkt, kunt u bij uw werkgever navraag doen of zij STATA beschikbaar stellen. Soms is het ook mogelijk om het programma met korting aan te schaffen via Surfspot. Voor STATA zijn helaas geen proefversies beschikbaar.
Literatuur volgt via Canvas
Deelnemers die deze cursus volgen als onderdeel van de Masteropleiding Epidemiologie ronden de cursus altijd af met een tentamen.
Deelnemers die deze cursus als een afzonderlijke cursus volgen kunnen facultatief de cursus afsluiten met een tentamen. De kosten bedragen in dit geval €160,- per tentamen of hertentamen.
Alleen wanneer de cursus met een voldoende resultaat bij het tentamen wordt afgerond worden de studiepunten (EC’s)toegekend en een tentamenverklaring uitgereikt.
Een verklaring van deelname wordt aan iedereen uitgereikt die minimaal 80% aanwezig is geweest. Op de verklaring van deelname worden alleen contacturen vermeld.
Voor deelname aan het tentamen moet zich men altijd aanmelden. Zie voor informatie en aanmelding: Tentamens
Deze cursus is geaccrediteerd voor:
De cursus ‘Mediatie Analyse (K82) is geaccrediteerd voor 20 uren.
Om in aanmerking te komen voor de accreditatie-uren van deze cursus dient u de gehele cursus aanwezig te zijn geweest.
N.B. Met ingang van 1-1-2020 kan aan een arts die deelneemt aan verschillende cursussen van EpidM, maximaal 40 uren/punten per jaar worden toegekend.Deze nieuwe regeling is door het AccreditatieOverleg van de KNMG op 16 oktober 2019 bepaald. Voor meer informatie verwijzen wij naar de KNMG: https://www.knmg.nl/opleiding-herregistratie-carriere/aban.htm
Epidemiologie en Data Science, Amsterdam UMC
